Wstąpienie spadkobiercy do spółki jawnej

Zgodnie z przepisami art. 58 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) - dalej k.s.h., jedną z przesłanek rozwiązania spółki jawnej jest śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości. Jednak jak wynika z art. 60 k.s.h., jeśli umowa spółki stanowi, że prawa, jakie miał zmarły wspólnik, służą wszystkim spadkobiercom wspólnie, a nie zawiera w tym względzie szczególnych postanowień, wówczas do wykonywania tych praw spadkobiercy powinni wskazać spółce jedną osobę. Czynności dokonane przez pozostałych wspólników przed takim wskazaniem wiążą spadkobierców wspólnika. Co istotne, przeciwne postanowienia umowy są nieważne. Zatem istnienie spółki jawnej po śmierci jednego ze wspólników nie jest tak jednoznaczne zgodnie z tymi przepisami. Jednak doktryna prawnicza i orzecznictwo często stają na stanowisku, że dwuosobowa spółka jawna może istnieć nadal po śmierci jednego ze wspólników, jeśli przewiduje to umowa spółki.

W jednym z wyroków sąd stwierdził, że dwuosobowa spółka jawna nie ulega rozwiązaniu z powodu śmierci wspólnika, jeśli w umowie spółki została zamieszczona regulacja o dalszym istnieniu spółki ze spadkobiercami zmarłego wspólnika. W takim przypadku liczba wspólników nie ulega zmianie, gdyż w miejsce zmarłego wchodzą jego spadkobiercy (wyrok WSA w Poznaniu z dnia 26 października 2007 r., I SA/Po 593/07). Uchwałę w tej sprawie powinni podjąć wszyscy wspólnicy. Należy w niej zapisać, że w danym dniu i miejscu zebrali się wspólnicy spółki (jej nazwa i dokładne określenie wspólników, tj. imiona, nazwiska i adresy) w sprawie dokonania zmiany w umowie spółki dotyczącej śmierci jednego ze wspólników. Przykładowy zapis w umowie tego dotyczący wprowadzony uchwałą może brzmieć:Spółka będzie trwała nadal, pomimo śmierci któregokolwiek ze Wspólników. Na miejsce zmarłego Wspólnika wchodzą jego spadkobiercy. Trzeba też dopisać od kiedy zmiana ta obowiązuje.